De bruuske en gelijktijdige achteruitgang in alle subsectoren van de Bouw heeft grote sociaal-economische gevolgen. Als de federale en gewestregeringen geen maatregelen nemen, zou dit “hard landing”-scenario in 2015 op een nachtmerrie kunnen uitdraaien! Er liggen nochtans een aantal eenvoudige en goed betaalbare oplossingen op tafel, maar … “geen erger dove dan die niet horen wil!”
Het wordt vaak gezegd: de bouwsector evolueert anticyclisch …
Onder invloed van een periode van sterke groei blijft de sector bouwprojecten uitvoeren, ook nadat de algemene economische activiteit begint te slabakken. Als de economie weer aantrekt, dalen de bouwactiviteiten, om pas een aantal maanden later weer op dreef te komen.
De sector profiteert meestal van verscheidene effecten die niet simultaan in dezelfde richting evolueren. Zo behoudt hij een aanzienlijk activiteitsniveau. Grote openbare bouwprojecten volgen de overheidsinvesteringen, de industriële sector is afhankelijk van privé-investeringen en de woningbouw wordt bepaald door de financiële draagkracht van onze medeburgers die kandidaat-bouwers zijn.
Wanneer deze sectoren niet allemaal tegelijk dezelfde evolutie doormaken, gaat alles relatief goed. De aannemers hopen in de ene sector meer werk te krijgen als het in een andere slechter gaat.
Maar de huidige conjunctuur waarin alle segmenten van de bouw zware klappen krijgen, zou in 2015 wel eens heel pijnlijke gevolgen kunnen hebben.
Nu er al meer dan tienduizend banen verloren zijn gegaan en jaarlijks 2 000 bedrijven failliet gaan, balanceert de bouwsector op de rand van de afgrond.
Maar alle meerderheidspartijen met wie wij zowel op gewestelijk als federaal niveau contact hadden, verkondigen dezelfde boodschap: begrotingsdiscipline!
Toch bestaan er eenvoudige herstelmaatregelen die hun doeltreffendheid ruimschoots hebben bewezen:
• De terugverdieneffecten van een sociale btw (12%) voor bescheiden woningen werden al vaak geanalyseerd. Deze maatregel is op nauwelijks 5 jaar vrijwel zelffinancierend.
• De traagheid waarmee stedenbouwkundige vergunningen worden afgeleverd hoeft niet meer te worden aangetoond … De toepassing van het principe “Wie zwijgt, stemt toe” of de stilzwijgende aanvaarding van de vergunning aan het einde van de onderzoekstermijn zou veel nieuwe projecten kunnen laten opbloeien.
• De Woonbonus integraal behouden voor renovaties-nieuwbouw is een vrijwel pijnloze maatregel voor de overheidsfinanciën, aangezien de economische activiteit hierdoor per definitie versterkt wordt …
• De uitbreiding van het btw-stelsel van 6% tot specialisten in afbraak-heropbouw is de enige maatregel die tot een grondige renovatie van de centra in onze grote steden kan leiden.
• Door via vastgoedinvesteringen de 255 miljard euro op de slapende spaarrekeningen van de Belgen te activeren of door de aangekondigde bevrijdende fiscale aangifte door te voeren zou men de ambitieuze Europese doelstellingeninzake duurzaam bouwen kunnen halen.
Van deze vijf voorstellen (en veel andere) moet dringend (en letterlijk) werk worden gemaakt …
Met collegiale groeten,
Benoît MARCIN
Voorzitter