Het is algemeen bekend dat alle nieuwe gebouwen moeten voldoen aan eisen inzake energie-efficiëntie, de zogenaamde EPB-eisen. Voor wooneenheden zijn deze eisen behoorlijk streng, en ze worden steeds strenger. Tegen 2021 zullen alle nieuwe woningen bijna energieneutraal (BEN) moeten gebouwd worden. 

De overheid heeft een gedetailleerde procedure uitgewerkt opdat ze er zeker van kan zijn dat nieuwe woningen effectief aan de EPB-eisen zullen voldoen. Er is ook een duidelijk sanctiemechanisme uitgewerkt voor de gevallen waarbij de eisen niet worden behaald. Hieronder vindt u een beknopt overzicht van de regelgeving in het Waals Gewest.

Procedure Waals Gewest

Vóór de werken. De opdrachtgever duidt een EPB-verantwoordelijke aan. Deze stelt een EPB-verbintenis op die als bijlage wordt meegestuurd met de aanvraag tot bouwvergunning.  Hij doet eveneens een initiële EPB-aangifte aan de overheid, minstens 15 dagen voor de aanvang der werken. Hierin stelt hij dat de in het lastenboek voorziene materialen en technieken volstaan om aan de EPB-eisen te voldoen.

Na de werken. Nadat de werken voltooid zijn moet de EPB-verantwoordelijke een EPB-slotverklaring opstellen, waarin hij verklaart dat het gebouw aan de EPB-eisen voldoet. Deze verklaring wordt binnen de 6 maanden na de oplevering der werken doorgestuurd naar de overheid. Daarop zal de overheid een EPB-certificaat uitreiken aan de opdrachtgever. 

Sancties Waals Gewest
In Wallonië waken de burgemeesters en de administratieve dienst Stedenbouw over de naleving en de sanctionering van EPB-eisen.
De opdrachtgever riskeert een boete van 250 € tot 50.000 € zo hij nalaat de EPB-aangifte tijdig te doen, zowel voor de aanvang der werken als na de voltooiing ervan. Dezelfde straffen kunnen toegepast worden bij overtreding van de EPB-eisen. Hoe groter de overtreding, hoe groter de straf. 

De architect en de aannemer riskeren eveneens een boete van 250 € tot 50.000 €, waarbij de hoogte van de boete bepaald wordt door de ernst van de overtreding.

Algemene sancties 

Naast deze specifieke regelgeving inzake EPB-eisen, kunnen er ook nog sancties opgelegd worden via andere wetgeving : 
De opdrachtgever die een woning verkoopt waarvan het EPB-certificaat niet conform is met de EPB-eisen, kan door de koper of huurder worden aangesproken tot teruggave van een gedeelte van de prijs. Wanneer ditzelfde gebeurt bij de verhuur van een woning, dan kan de huurder een schadevergoeding,  de ontbinding van de huurovereenkomst, of een verlaging van de huurprijs eisen. 

Indien de opdrachtgever is veroordeeld tot een boete wegens overtreding van de EPB-eisen, dan kan hij deze kosten verhalen op de architect en/of de aannemer als hij kan bewijzen dat deze zijn professionele en algemene zorgvuldigheidsplicht niet heeft nageleefd, of indien hij zijn controleplicht niet naar  behoren heeft uitgeoefend. 

Besluit

De EPB-regelgeving wordt steeds belangrijker. In de praktijk worden de EPB-eisen erg nauwkeurig nageleefd. Bij overtreding riskeren de betrokken partijen – vooral de opdrachtgever en de architect – strenge sancties. Een strikte naleving van deze regelgeving is dus aan te raden.